Automatyzacja Bibliotek Publicznych 2012 – sesja I (relacja)

Po powitaniu gości i prelegentów przez przewodniczącą SBP Elżbietę Stefańczyk oraz podziękowaniu organizatorom, a zwłaszcza CBW za życzliwe przyjęcie w sytuacji awaryjnej (pierwotnie konferencja miała odbyć się w Bibliotece Narodowej), rozpoczęła się pierwsza sesja zatytułowana „Biblioteki w świecie cyfrowym: marzenia i rzeczywistość”.

Pierwszy na mównicy miał pojawić się Alek Tarkowski, okazało się jednak, że najpierw referat wygłosi Katarzyna Winogrodzka z Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy (Alek Tarkowski „z przyzwyczajenia”, jak to później powiedział, wybrał się do Biblioteki Narodowej).

Katarzyna Winogrodzka już po raz szósty przedstawiła „Raport o stanie komputeryzacji bibliotek publicznych”, tym razem za okres 2010-2012. Raport ten powstaje na podstawie ankiet rozsyłanych do bibliotek publicznych w Polsce (wojewódzkich, powiatowych oraz miejskich i wiejskich). Zbierane są dane, między innymi, o automatyzacji procesów bibliotecznych, o systemach bibliotecznych, dostępie do Internetu, posiadaniu stron internetowych, digitalizacji zbiorów itp.

Wyniki ankiet opublikowane w tegorocznym raporcie świadczą o postępie w procesie komputeryzacji i dostępu użytkowników bibliotek do Internetu. Można to wiązać z istnieniem takich inicjatyw, jak Program Rozwoju Bibliotek, prowadzony przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (FRSI), czy Akademia Orange dla Bibliotek (Fundacja Orange).

Dane w raporcie są bardzo szczegółowe. Po więcej odsyłam do prezentacji, która wieczorem powinna być dostępna na stronie konferencji.

Alek Tarkowski (ICM UW) przedstawił referat zatytułowany „Dzielenie się. Nowe szanse współpracy bibliotek w społeczeństwie informacyjnym”. Przytoczył wyniki badań, z których wynikało, że Internet traktowany jest jak biblioteka i zadał pytanie, czy biblioteka mogłaby być jak Internet? Podkreślił dużą rolę osób pracujących w bibliotekach. Automatyzacja (czy, jak to określił – cyfryzacja) to nie tylko kwestia systemów IT i sprzętu, ale połączenie trzech elementów (sprzęt + treści/usługi + kompetencje). Zwrócił uwagę na to, że w tle znajduje się interes publiczny – opieka infrastrukturalna dla społeczeństwa opartego na wiedzy (treści, dane, informacje wspierane przez IT).

Zauważył, że cyfryzacja wymusza zmianę myślenia: od „udostępniania” do „dzielenia się” (danymi, zasobami itp.). Jako pozytywny przykład dzielenia się/współpracy przy tworzeniu publicznej infrastruktury podał Europeana Data Exchange Agreement, dokument podpisany kilka miesięcy temu przez instytucje partycypujące w projekcie Europeana. Podkreślił również, że przed bibliotekami stoją istnieją bariery prawne ograniczające dzielenie się (np. kwestia dzieł osieroconych, problemy z kserowaniem, skanowaniem). Ważnym elementem jest też współpraca z użytkownikami (tu za przykład podał Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej). Wreszcie wskazał, że biblioteki stoją na froncie „e-integracji”, angażując poprzez cyfryzację zbiorów osoby nie czytające.
Podsumowując, jeszcze raz podkreślił kluczową rolę ludzi i ich umiejętności i zaapelował, dosyć przewrotnie, o humanizację bibliotek (w dobie automatyzacji).

Na zakończenie tej sesji wystąpił Piotr Marcinkowski z Aleph Polska prezentując produkt Primo. Podkreślił zalety jego wdrożenia w Politechnice Śląskiej w Gliwicach poparte wypowiedziami bibliotekarzy i użytkowników systemu.

Teraz przerwa kawowa, w czasie której można wziąć udział w Interaktywnym Salonie Nowych Technologii, prezentacji produktów sponsorów konferencji.
 

Paweł Rygiel

Zadanie współfinansowane ze środków otrzymanych z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.